Ustawą z dnia 25 lutego 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks karny ( Dz.U. Nr 72 poz. 381) wprowadzono do systemu prawnego nowe przestępstwo- stalking^[1], zjawisko to definiowane jest jako uporczywe nękanie lub wzbudzanie uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia lub istotne naruszenie prywatności innej osoby lub osoby jej najbliższej. Zabroniono również podszywania się pod inną osobę, wykorzystywanie jej wizerunku lub innych danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. Ściganie stalkingu następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Na podstawie badań i literatury dotyczącej zjawiska stalkingu, stwierdza się, że stalking mogą stanowić zachowania polegające na ^[2]:

1. uporczywe wydzwanianie (przede wszystkim nocne)

2. wysyłanie wiadomości tekstowych SMS, e-mail

3. pozostawianie wiadomości na poczcie głosowej, automatycznej sekretarce, pod drzwiami mieszkania

4. wręczanie, wysyłanie ofierze niechcianych kwiatów, prezentów (romantycznych i obraźliwych, deprymująco cennych)

5. natrętne składanie propozycji spotkań, wspólnych wyjazdów i propozycji seksualnych

6. śledzenie ofiary, zatrudnianie w tym celu detektywów

7. obserwowanie ofiary, przebywanie w okolicy jej miejsca pracy lub zamieszkania

8. przyglądanie się ofierze, dążenie do nawiązania kontaktu z ofiarą za pośrednictwem wspólnych znajomych, rodzimy, również dzieci, wypytywanie ich o życie prywatne ofiary

9. wypytywanie o ofiarę w jej miejscu pracy, zamieszkania

10. zakładanie podsłuchu telefonicznego, przeszukiwanie prywatnych notatek, śmieci

11. zabieranie z mieszkania ofiary przedmiotów osobistych, bądź pozostawienie śladów obecności celem zastraszenia

12. fotografowanie, nagrywanie ofiary

13. podszywanie się pod ofiarę np. przez składanie w jej imieniu zamówień, podszywanie się pod znajomych, rodzinę ofiary

14. manipulowanie ofiarą poprzez groźby lub próby samobójcze celem wymuszenia na ofierze pewnych zachowań, w tym wymuszenie kontaktu ze stalkerem, wszczynanie postępowań karnych przeciwko ofierze, groźby wszczęcia takiego postępowania

15. poniżanie ofiary, manipulowanie przyjaciółmi, rodziną celem nastawienia ich przeciw ofierze

16. zaczepianie ofiary w miejscach publicznych

17. niszczenie mienia ofiary

18. szantaż emocjonalny, ekonomiczny, wyrządzenie krzywdy zwierzętom ofiary

19. groźby karalne

20. przemoc wobec ofiary, również trzymanie w mieszkaniu ostrych narzędzi celem zastraszenia ofiary

21. wandalizm, uszkodzenia mienia ofiary- celem zastraszenia

22. wykrzykiwanie w miejscach publicznych obelg pod adresem ofiary w jej obecności^[3]

Należy pamiętać, że powyższe zachowania noszą znamiona przestępstwa tylko wówczas, gdy wzbudzają u ofiary poczucie zagrożenia lub naruszają jej prywatność.

[1] Kodeks karny Art.190a.§1 Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto, poszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.

§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w §1 lub §2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§4. Ściganie przestępstwa określonego w §1 lub §2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

[2] Czasopismo "Policja 997" czerwiec 2011, oprac. Wydział Dochodzeniowo-Śledczy BK KGP

[3] J. Skarżyńska -Sernaglia "Stalking w Polsce- występowanie i charakterystyka zjawiska"